CSI in Yambio

Afgelopen vrijdag was het heugelijke feit daar; al mijn bagage was meegekomen uit Juba en netjes per helikopter afgeleverd in Yambio. Het leven uit één tas gedurende bijna 3 weken was voorbij. Eindelijk een handdoek, eten en kleding beschikbaar. En niet te vergeten koffiepoeder met poedermelk, dus eerst maar eens een kop koffie klaargemaakt. Ook wel fijn dat de gehele inhoud van de medical kit nu beschikbaar is. Mijn potje desinfecteer was ook al bijna leeg en omdat je hier wel heel veel vieze handen schut is deze vorm van hygiëne erg belangrijk.
Begin van de avond kreeg ik ook nog eens mijn eigen prefab toegewezen. Aan hetzelfde pleintje en twee deuren verderop van waar ik tijdelijk mijn huisvesting had. Het ziet er goed uit en volgens mij ga ik het daar de komende maanden wel in uithouden. Ruud heeft besloten in de transit prefab te blijven, dus ook wel gezellig.
Vanwege Bevrijdingsdag had ik een tijdelijke constructie gemaakt om de Nederlandse driekleur ook een plaats aan mijn prefab te geven. Nu weet ook hier iedereen waar ik woon, maar zeker ook dat ik zo’n 6000 km van huis toch ook aan onze vrijheid denk.

Er is wel weer wat meer gebeurd de afgelopen week, eigenlijk een drukke maandag na het weekeind. Hoewel dat geen goede zin lijkt te zijn. De UN police draait de hele week door de diensten, dus er is eigenlijk geen sprake van ‘weekeind’. Ik zal nog niet gaan klagen want tenslotte krijgen we maandelijks 2½ dag vrij. Daarbij wordt er ook nog elke vijf gewerkte dagen 1 dag verlof opgebouwd gedurende de tijd dat ik op uitzending ben. Uiteindelijk zal dat resulteren dat ik ook nog eens op vakantie kan. Maar eerst maar even over het werk.

Co-locaten, monitoren en adviseren zijn belangrijke pijlers voor UNPOL in deze missie. En daarmee is de variatie in werk ook gelijk een feit. Zo ben ik aan het kletsen met de verkeerspolitie bij zo’n beetje de enige knappe rotonde die in de omgeving is gecreëerd. Een praatje over hoe het gaat of er nog bijzonderheden zijn te melden en soms ook weer eens iets nieuws bedacht om de politie wat te prikkelen. Omdat er in Yambio geen wegverlichting is, is deze rotonde niet heel erg goed zichtbaar in het donker. Electra is er niet, dus een lampje aanbrengen is niet mogelijk, daarom het voorstel gedaan om met wat witte verf de opstaande rand wat opvallender te maken. Ik heb trouwens niet stilgestaan of die verf hier wel voorradig is. Een ‘histor’-winkel ben ik nog niet tegengekomen.
Maandag was ik ingedeeld voor co-locaten met de CID, Crime Investigation Department. Dit bestaat dan uit het spreken met medewerkers van de recherche in Yambio State Headquarters en Yambio County Headquarters. Twee verschillende groepen rechercheurs. Het is me nog niet helemaal duidelijk hoe dit precies is georganiseerd, maar ik weet inmiddels wel dat er werk van de ene afdeling naar de andere wordt afgeschoven. In ieder geval was het de bedoeling om samen met Eike uit Duitsland en Lok uit Nepal dit werk te gaan doen. Met z’n drieën om de twee nieuwkomers uit Nepal wat bezigheden te geven. Zij zijn eigenlijk bestemd voor een ander bureau, maar daar is geen accommodatie beschikbaar.
Na de dagelijkse briefing om 08.30 uur zouden we om 10.00 uur op bezoek gaan bij de collega’s van de South Sudan Police Service. En ook zou ik net m’n eerste slok koffie nemen. Zouden en zou, dat houdt in dat het anders ging…..

Om 09.15 uur was Eike gebeld door de recherche dat er een dode man was gevonden in een meer in de buurt van Yambio. Men had graag dat UNPOL zou komen om de zaak door te spreken. Dit was wellicht ook omdat Eike de opleiding PD management heeft gegeven aan enkele recherchemensen. Mijn spullen bij elkaar gepakt en wat eerder bij het hoofdkwartier van de SSPS aangekomen. In een bureau, eigenlijk meer een kale ruimte met een bureau en 4 stoelen, geen computer, geen typemachine alleen een velletje papier (achter slot en grendel), de eerste bevindingen aangehoord over het aantreffen van die dode man. Al snel bleek dat de dode al was weggehaald door de familie en dat er eigenlijk geen verder onderzoek kon plaatsvinden. Omdat een misdrijf ook hier moet worden uitgesloten, was het van belang dat het lichaam toch onderzocht kon worden. Dus er werd volop gebeld en geregeld dat er, via de dorpoudste van dat betreffende dorp, de familie werd bewogen dat er toch nog een gedegen onderzoek kon plaatsvinden. Ook het scenario: als die medewerking van de familie er niet komt, hebben we besproken.
En intussen werd ook nog even verteld dat er nog een moord was gebeurd! Een man was neergestoken en de dader was gepakt.

Nou dan heb je het als plaatselijke politie zo ineens druk en dan heb je als adviserende en monitorende politiemensen uit Duitsland, Nepal en Nederland ook flink wat te doen. Het gaat in Zuid-Sudan toch allemaal wat anders dan bij ‘ons’. De politie staat hier in de kinderschoenen en er ontbreekt kennis en materiaal. De kennisoverdracht is dus één van de zaken die wij als internationale politie inbrengen in deze missie.

In de laadbak van een truck werd het lichaam van de steekpartij naar het hoofdbureau gebracht, waarbij de laadbak ook nog eens was volgeladen met gewapende politiemensen. Van het politiebureau ging het vervoer naar het plaatselijke ziekenhuis. Ondertussen zat onze UN-auto ook vol met recherchemensen omdat zij geen middel van vervoer hebben en reden we achter de ‘lijkauto’ aan. Op het terrein van het ziekenhuis stond een soort schuurtje en daarin twee stenen tafels en dat was het mortuarium, geen elektra, geen afgesloten ruimte en een paar ramen met alleen kippengaas en geen glas. Een grote groep mensen was op de komst van de dode afgekomen en zij werden door de politie op afstand gehouden. De één bewapend met een AK47 geweer, de ander met een stok. Kort daarop verscheen een arts die het lichaam heeft onderzocht. Ik heb, samen met de recherche van de SSPS, het begin van dit onderzoek bijgewoond, maar moest dit onderbreken omdat er was geregeld dat de andere dode kon worden ‘opgehaald’ bij de familie. Dus alle recherchemensen weer bij ons in de auto en de truck volgeladen met politiemensen op weg naar het dorpje. Eerst nogmaals de PD bekeken, maar daar was niet veel meer te bespeuren. Toen we vlakbij het dorpje waren bleek er zojuist een man zwaar mishandeld te zijn. Hij had een flinke scheur in zijn achterhoofd van zeker 10 centimeter en dat eerst maar eens verbonden met de weinige middelen die we zelf mee hadden. Het was in ieder geval wel duidelijk dat deze wond gehecht moest worden. Bij navraag bleek het de vader van de dode man uit het meer te zijn en de mogelijke dader van deze mishandeling was er één uit zijn familie.
Na de internationale eerste hulp aan hem naar het dorpje gereden en daar was de dode man inmiddels in de laadbak gelegd. Zo’n beetje de hele familie ook achterin en weer op weg naar het ziekenhuis. Wel eerst nog langs het politiebureau voor wat papierwerk en toen voor de 2e keer naar het mortuarium. Daar de lijkschouw bijgewoond, samen met Eike en de SSPS. Ondanks de omstandigheden ging dat er toch best professioneel aan toe.
De vader van het slachtoffer werd opgenomen in het ziekenhuis, de mogelijke dader van de mishandeling werd voor onderzoek meegenomen naar het politiebureau en de dode is dezelfde dag begraven.

Het lijkt deze week wel de week van de doden, want bij het doorspreken van de lopende zaken, bleek ook dinsdag een jongeman te zijn omgekomen. Hij was getroffen door een kogel uit een geweer. Volgens de overlevering is dit per ongeluk gegaan. Degene die heeft geschoten zit wel in de gevangenis en het geweer is in beslaggenomen. Dit onderzoek werd gedaan door de recherche en wordt met de UN police doorgesproken om te leren van fouten die eventueel zijn/worden gemaakt. Het is dus niet zo dat de UN police altijd meegaat.
Er is verder overleg met de ‘director of CID’ over het aanbieden van cursussen voor rekruten en recherchemensen. Het krijgen van mensen voor zo’n cursus is vaak niet het grootste probleem, alleen de scholing wel. Sommigen spreken en schrijven geen Engels en dan is een les geven over het werken op de PD en gebruik van een forensische koffer wel erg moeilijk. Men werkt hier alle dagen en de politiemensen krijgen de laatste maand geen loon. Er is simpelgezegd gewoon geen geld om hen te betalen. En het bijzondere is dat zij gewoon aan het werk gaan…!

Er is hier nog veel te doen, de wil is er bij de politie in dit nieuwste land van de wereld om zaken aan te pakken. Echter het ontbreekt hen simpel gezegd aan veel. Er wordt door de UN en andere organisaties gedoneerd om goederen aan te schaffen, maar met het ter beschikking stellen van materialen alleen kom je er ook niet.

Doeg!