expedition Yambio-Maridi-Yambio

Zelfs de laatste weken van mijn verblijf in Zuid-Sudan is er wel weer een nieuwe ervaring te delen. Was het de eerste helft van de week niet erg druk met werk; een dag stand-by, een dag co-locaten bij JOC (joint operation centre) en bij Traffic. Maar woensdag was de dag. Op het programma stond een bezoek aan Maridi. Dat plaatsje met een eigen compound ligt ongeveer 140 kilometer noordoost van Yambio. En ik heb er al vaker over Maridi geschreven vanwege de tussenstop voor het bijtanken van de helikopter. Met de helikopter een tocht van bijna een uur. Maar omdat het een bezoek voor 1 dag was, was het niet mogelijk met de helikopter te gaan omdat alleen de heenvlucht dan was gegarandeerd en 2 dagen wachten op de terugvlucht was geen optie. Zeker niet omdat ik niet de enige was die naar Maridi ging. Het was een bezoek en kennismaking van de nieuwe State Coördinator met de State Commissioner in Maridi en voor Dison eigenlijk ook bijna hetzelfde maar dan vooral een bezoek aan de County Support Base Maridi. En uiteraard waren er nog wat belangrijke mensen die meegingen, zoals de wagenparkbeheerder, de air liaison officer om te kijken naar de airstrip omdat de piloten hadden geklaagd over het hoge gras op de airstrip en de campmanager vanwege de accommodaties. Het resultaat bij elkaar opgeteld was dat er 5 voertuigen vol met mensen meededen en om die ook te beschermen ging de Force Protection met een voertuig volgeladen met bewapende militairen mee.
Nadat er eerder al tal van papieren waren ingevuld en voorzien waren van handtekeningen en stempels was het vertrek vastgesteld op 07.00 uur en die ‘ouwe’ verwachtte mij om 06.45 uur. Dus de avond voor vertrek mijn movement of personnel, de medical kit, de laarzen en wat snaai klaargezet en vroeg te bed.
Nog in het donker de wandeling van een halve minuut van mijn container naar het kantoor ondernomen en daar was ik dus de eerste. Maar kort daarop kwamen Dison en David zich ook inschrijven. Zij waren wat minder bepakt en bezakt, maar daar bracht Dison snel verandering in. Hij was weg en kwam terug met een rol pleepapier. Met een glimlach van oor tot oor vertelde hij dat die gerust wel van pas zou komen. Ik heb hem niet verteld dat ik mijn eigen rolletje ook nog in mijn tas had gestopt. Tenslotte je weet maar nooit…
De start schijnt toch altijd weer een uitdaging op zich te zijn en er komt altijd iemand te laat. In dit geval de State Coördinator zelf. Met een vertraging van een half uurtje zijn we in konvooi vertrokken. Deze keer was ik de bestuurder van de 2e auto, nog even en ik mag voorop rijden.
Over de heenweg is niet veel meer te vertellen dat het een behoorlijke stoffige rit was en dat de weg nabij Ibba wel heel erg slecht was. Er werd zelfs even voorgesteld om te stoppen (en dat werd ook gedaan) om daar foto’s van te maken zodat de UN kan aanbieden deze doorgaande weg van Yambio naar Juba het nodige onderhoud te geven. En die militairen van de Force Protection aan het einde van het konvooi, zittend op hun voertuig, moesten onderweg het stof ‘happen’ van de 5 voertuigen voor hen.

Om 11.30 uur waren we eindelijk aangekomen in Maridi. Een heel andere omgeving dan Yambio, ook wel groen, maar wat weidser en heuvelachtig. We werden al opgewacht bij het gebouw waar de State Commissioner zijn kamer en vergaderzaal heeft. Er zijn wat handen geschut en daarna mochten we in een grote zaal plaatsnemen met vooraan een podium met bureau en daar zat de State Commissioner met aan beide zijden een klerk. Zowel op het bureau een vlaggetje van South-Sudan en op de muur een veel grotere vlag van South-Sudan geschilderd. Iedereen moest zich even voorstellen en daarna kwamen aan aantal sprekers kort aan het woord. Onze State Coördinator had geen speech, maar wist toch nog zo’n 10 minuten te spreken. Ondertussen werden we allemaal voorzien van een flesje water en een softdrink. En dan lukt het natuurlijk niet om zo’n blikje zonder veel geluid te openen.
Na een half uurtje was de gezamenlijke bijeenkomst afgelopen en gingen de State Commissioner en de State Coördinator nog even apart in gesprek. Ik ben maar even wat foto’s gaan maken van een windhoosje dat eraan zat te komen en toen ook losbarstte, het werd noodweer.

Nadat de beide mannen waren uitgesproken zijn we vertrokken naar de compound van de UN in Maridi. De weg er naartoe was al een hele onderneming, het was meer een pad met veel kuilen, die inmiddels aardig vol stonden met al dat hemelwater. Met moddervoeten en nat geregende kleding werden we ontvangen in de conference room op de compound. Daar volgde de voorstelronde nogmaals en hierna werd een presentatie gegeven over de verschillende onderdelen die werkzaam zijn op de compound. De goede dingen werden genoemd, maar ook de zaken die (nog) niet goed waren geregeld. Ruim na 14.00 uur was iedereen zo’n beetje klaar met zijn presentaties en was er eindelijk gelegenheid om aan te vallen op de klaargemaakte lunch. Hoewel er geen restaurant op de compound was had men toch een soort koffietafel gemaakt. Uiteraard met koffie, thee, softdrinks, een banaantje en wat verschillende soorten koekjes. Ik heb me enigszins ingehouden voor wat betreft de koekjes.
De ruimtes van UNPOL werden door de DSA, David en ik bezocht en uiteraard ook weer een paar keer op de foto gezet.
Om 15.00 uur was het echt tijd om te vertrekken wilden we nog op een beetje knappe tijd in Yambio
terugkeren. Vanwege de regen was de verwachting dat het rijden wel wat lastiger zou gaan worden. En dat was ook zo, het was één baggerzooi en de kuilen in de weg waren gevuld met water. Bij Ibba was het nog erger. De sporen die door de vrachtwagens waren getrokken in de kleiachtige ondergrond waren ruim een halve meter diep en stonden dus ook vol. Het eerste deel hebben we ontweken door het hogerop te zoeken, alleen dat hogerop loopt wel schuin af richting de berm met struiken en bomen. Voertuig 1 slipte wel wat weg, maar trotseerde de barricade. Ik besloot de 4-wheeldrive maar te gebruiken om niet als eerste van de weg te raken. Met wat glijden en corrigeren bracht ik Dison, David en major John van het Rwandese leger en mijzelf mooi in veiligheid.
Dat kan niet gezegd worden van de bemanning van voertuig 3. Het eerste deel ging nog goed, maar daarna belandde de auto toch in de berm en was met geen mogelijkheid meer op de weg te krijgen. Ik kon dat mooi zien gebeuren in mijn buitenspiegel en bracht de anderen op de hoogte. Major John wist er wel raad mee: “rijd verder, er rijden nog genoeg mensen achter die kunnen helpen..” Tja, hoewel ik natuurlijk geen enkele ondergeschiktheid heb met militairen, ben ik toch gestopt. Er moesten tenslotte toch foto’s worden gemaakt van deze situatie en we moesten toch op elkaar wachten om weer verder te kunnen. Dus ik door de modder (niet ff die laarzen aantrekken) steeds dichterbij de plaats van het incident. Ik stond letterlijk met mijn poten in de blubber, het liep nog net niet mijn hoge schoenen in. Na veel gas geven, duwen en goede adviezen èn uiteindelijk toch in de 4-wheeldrive kregen ze de auto weer op de ‘weg’.
Een heerlijke ervaring voor de State Coördinator en zijn bestuurder Said, de State Administrator, zij waren het trouwens die op de heenweg foto’s maakten van die plek om te komen tot aanpassen van dat weggedeelte.
Hierna glibberden we verder en omdat de zijkanten van de wegen niet meer waren te gebruiken moesten we door de diepe sporen rijden. Geweldig hobbelen over de kuilen die er ook nog eens in zaten en nog steeds gevuld met modder en water. En dat alles niet een paar meter, maar honderden meters en niet vast komen te staan. Bij het oefenen met de cursus terreinrijden in Oirschot had ik meer moeite met die ene plas die daar toen was te vinden.
Inmiddels waren we zo ervaren geworden dat we zonder problemen de 2 andere langere trajecten met losse modder/klei en diepe groeven in de weg hebben getrotseerd. Uiteraard ging de terugweg vanwege de ‘onbegaanbare weg’ wel een stuk minder snel en het werd ook nog eens donker, dus was het extra oppassen op mensen langs de kant van de weg en fietsers zonder licht. Dison was kennelijk zeer tevreden want nog voordat we terug waren sprak hij al over de “power of the DSA”. Al eerder had ik van hem gehoord dat hij zijn mensen 2 dagen verlof mag geven zonder dat dit verlof ‘kost’. Ik kreeg zo’n dag en had dus vrij om uit te rusten. Serhii was al wat ongerust geworden omdat we wel erg lang onderweg waren en toen hij me via de porto opriep kon ik al melden dat we Yambio waren binnengereden. En zelfs vlakbij de compound dreigt er gevaar. We haalden een militair in die op zijn fiets zat en van rechts naar het midden van de weg slingerde, kennelijk dronken. Niet spectaculair, maar wel bewapend met een AK-47! Trouwens de combinatie dronken en bewapend is hier niet vreemd. Om 20.15 uur waren we weer terug op de compound in Yambio en werd ik verwelkomd door Ruud en Serhii. Er is geen record gebroken, maar we zijn wel allemaal veilig en wel teruggekeerd. Na een kop soep ben ik al snel mijn bed ingedoken want ik had na 5 uur intensief sturen wel een beetje het ‘end in de bek’. Het was een lange dag, maar super om ook weer meegemaakt te hebben.
Om het verhaal toch iets te verduidelijken; de State Commissioner is een soort Commissaris van de Koningin en de State Coördinator is de baas van alle onderdelen van UNMISS in Western Equatoria State.

En de volgende dag werd ik, uitgeslapen en wel, om 08.30 uur wakker. Gelukkig maar want kort daarop begonnen de handymen te zagen en boren om het dak van de container van Aleksandar en die van Ale te vervangen. Het was dus snel gedaan met de rust, maar mooi om te zien hoeveel plezier die mannen hebben tijdens het werk. Dat kan overigens ook gezegd worden van de vrouwen die zorgen dat de containers worden geveegd en gedweild. Sommigen laten ook de was doen en dat gebeurd dan op de hand. Het is hard werken voor de mannen en vrouwen!

De post was ook weer geweest. Deze keer 6 zakken met voornamelijk spullen voor Ruud. Gelukkig zaten er ook nog twee pakketjes voor mij bij. Volgens de stempels op het pakje was er 3 weken overheen gegaan om van Zaandijk naar Yambio verstuurd te worden. Eén pakje was gevuld met wat levensmiddelen en de ander was een verjaardagspakket. Ik mag het niet eerder en ook niet later dan 12 oktober openmaken, een dag voor mijn verjaardag dus. Over de inhoud van het pakje kan ik daarom nog niets publiceren.

En bij het co-locaten bij CID liep ik langs de cel op het hoofdkwartier van de SSNPS. Een ruimte met een traliedeur en een paar mannen zichtbaar, verder een donker hok. Vanuit die ruimte vertelde één van de mannen dat hij een medewerker was van de UN en of ik hem kon helpen. Omdat de UN ook controle houdt over de gearresteerde mensen werd de lijst erbij gepakt, maar deze man stond niet vermeld op de lijst. Dat was natuurlijk al vreemd want dan is de controle al haast niet meer mogelijk. Hij vertelde dat hij dronken was en daarom was gearresteerd. De politieman die hem had gearresteerd was er niet en de politieman die de zaak verder moest onderzoeken was niet te bereiken. Maar omdat er een regel is dat UN medewerkers een ruime mate van onschendbaarheid hebben is de plaats voor die onschendbaarheid in ieder geval niet in een cel. De crime officer werd erbij gehaald en de man werd alvast buiten de cel geplaatst. Trouwens de anderen tijdelijk want het was tijd om te luchten. Toen de deur van deze cel openging kwamen er maar liefst 25 ! mannen tevoorschijn en zij namen ook de zeer onaangename lucht mee van 25 man. Je kunt je misschien voorstellen hoe het in zo’n donkere cel is, sowieso niet aangenaam en dan is het in Nederland wel heel veel beter geregeld. En dan te bedenken dat er al gedoe was over 2 in één cel, hier 25.
Na wat doorvragen werd steeds meer duidelijk dat deze man erg dronken was geweest en in het hotel waar hij verbleef, zijn kamer niet kon terugvinden. Het gevolg was dat hij erg veel lawaai had gemaakt om de deur (van die anderen) open te krijgen. En kennelijk was één van die anderen ook weer een politieman die zijn collega’s waarschuwde.
Met de man, de crime officer en collega Mats zijn we naar het hotel gereden om de spullen van de man op te halen en het verhaal van de eigenaar van het hotel te horen. Daar werd alles bevestigd en tegen betaling van 6 pond mocht hij zijn spullen van zijn kamer halen. Die 6 pond was voor het vervangen van het hangslot omdat hij ook zijn sleutel kwijt was en het slot op een vakkundige wijze moest worden doorgezaagd. Op de kamer lag ook zijn UN ID en bleek het ook echt een UN medewerker te zijn. De man werd op het hoofdkwartier van de SSNPS officieel in vrijheid gesteld en overgedragen aan Mats en mij. De man is naar onze compound vervoerd en het verdere onderzoek wordt intern door de UN afgehandeld door de security unit. Dat had ik eerder op de dag ook niet kunnen bevroeden dat ik nog een grote rol zou spelen in het vrij krijgen van een medewerker van de UN uit Kenia.

Doeg!